Садржај
- Предмет закона
- Примена закона
- Значење појмова
- Посебни случајеви када се стварни власник не одређује, односно не евидентира
- Централна евиденција
- Садржина Централне евиденције
- Основи евидентирања
- Начин вођења Централне евиденције
- Обавеза годишње провере евидентираних података о стварном власнику
- Изводи и потврде из Централне евиденције
- Објављивање и дејство евиденције
- Чување података и докумената
- Тужба за заштиту права лица која су евидентирана као стварни власници
- Надзор над евидентирањем, тачношћу и ажурирањем евидентираних података и докумената и чувањем података и докумената
- Листа Регистрованих субјеката који нису извршили евидентирање стварног власника у Централну евиденцију
- Поступање у случају несагласности података о стварном власнику
- Надзор над применом закона
- Кривично дело
- Прекршаји
- Прекршај у случају оснивања Регистрованог субјекта електронским путем
- Прекршај у случају евидентирања траста и правног односа сличног трасту
- Заштитне мере
- Прелазне и завршне одредбе
„Службени гласник РС“, број 19/2025
Предмет закона
Члан 1.
Овим законом уређује се успостављање, садржина, основи евидентирања и начин вођења Централне евиденције стварних власника (у даљем тексту: Централна евиденција) правних лица, других субјеката регистрованих у Републици Србији у складу са законом, трастова и правних односа сличних трасту, за које постоји обавеза евидентирања стварних власника у складу са овим законом, као и друга питања од значаја за евидентирање стварних власника.
Примена закона
Члан 2.
Овај закон примењује се на следећа правна лица и друге субјекте регистроване у Републици Србији у складу са законом (у даљем тексту: Регистровани субјекти):
1) привредна друштва, осим јавних акционарских друштава;
2) задруге;
3) огранке страних привредних друштава;
4) пословна и друга удружења, осим привредних комора и представништава страних привредних комора, политичких странака, синдиката, спортских организација и удружења, цркава и верских заједница;
5) фондације и задужбине;
6) установе;
7) представништва страних привредних друштава, удружења, фондација и задужбина.
Овај закон примењује се и на:
1) трастове којима се управља из Републике Србије или којима се управа не налази у Републици Србији ако повереник у име траста ступи у пословни, професионални или комерцијални однос, односно обавља трансакције или готовинске трансакције са правним или физичким лицима на територији Републике Србије;
2) правне односе сличне трасту којима се управља из Републике Србије или којима се управа не налази у Републици Србији ако лице које је упоредиво са повереником ступи у пословни, професионални или комерцијални однос, односно обавља трансакције или готовинске трансакције са правним или физичким лицима на територији Републике Србије.
Управљање трастом или правним односом сличним трасту из Републике Србије постоји уколико повереник траста или лице које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту има регистровано седиште, односно пребивалиште у Републици Србији.
Трансакција из става 2. овог члана је пријем, давање, замена, чување, располагање или друго поступање са имовином, укључујући и платну трансакцију у смислу закона којим се уређује пружање платних услуга, као и трансакцију с дигиталном имовином у смислу закона којим се уређује дигитална имовина.
Готовинска трансакција из става 2. овог члана је физички пријем или давање готовог новца.
Значење појмова
Члан 3.
Поједини појмови употребљени у овом закону имају следеће значење:
1) Централна евиденција је јавна, јединствена, централна, електронска база података о физичким лицима која су стварни власници Регистрованог субјекта;
2) евидентирање је упис, промена или брисање података који су овим законом и другим прописима одређени као предмет евидентирања у Централној евиденцији;
3) овлашћено лице је:
(1) оснивач у поступку оснивања Регистрованог субјекта електронским путем;
(2) лице које је овлашћено за заступање у Регистрованом субјекту у свим другим случајевима;
(3) повереник траста, односно у случају правног односа сличног трасту лице које је упоредиво са повереником;
4) одговорно лице у смислу овог закона је овлашћено лице из тачке 3) овог става;
5) траст је лице страног права које једно лице, оснивач (settlor, trustor) успоставља за живота или у случају смрти, а који поверава имовину на располагање и управљање поверенику (trustee) у корист корисника (beneficiary) или у неку посебно назначену сврху, и то тако да:
(1) имовина није део имовине оснивача траста;
(2) право својине на имовини траста има повереник који имовину држи, користи и њоме располаже у корист корисника или оснивача, а у складу са условима траста;
(3) уговором о трасту обављање одређених послова се може поверити и заштитнику (trust protector), чија је основна улога да обезбеди да се имовином траста располаже и управља тако да се у пуној мери остваре циљеви успостављања траста;
(4) је корисник физичко лице или група лица у чијем интересу је лице страног права основано или послује, без обзира на то да ли је то лице или група лица одређена или одредива;
6) правни однос сличан трасту је правни однос који је по функцији или структури упоредив са трастом (fiducie, друге врсте траста, fideicomisio, ансталт и сл.);
7) стварни власник је:
(1) физичко лице, које посредно или непосредно поседује 25% или више удела или акција у основном капиталу Регистрованог субјекта, односно 25% или више права гласа, на основу којих учествује у управљању Регистрованим субјектом;
(2) физичко лице које посредно или непосредно има преовлађујући утицај на вођење послова и доношење одлука;
(3) физичко лице, које Регистрованом субјекту посредно обезбеди или обезбеђује средства и по том основу битно утиче на доношење одлука органа управљања Регистрованог субјекта приликом одлучивања о финансирању и пословању;
(4) физичко лице које је оснивач, повереник, заштитник, корисник траста ако је одређен, а ако корисник није одређен круг лица у чијем је интересу траст установљен, као и лице које има доминантан положај у управљању трастом, односно у правном односу сличном трасту;
(5) физичко лице које је оснивач, корисник фондације, односно задужбине ако је одређен, а ако корисник није одређен круг лица у чијем интересу је фондација, односно задужбина основана, као и чланови органа фондацијe, односно задужбинe.
Изузетно, ако за Регистроване субјекте из члана 2. став 1. тач. 1), 2), 3), 4), 6) и 7) овог закона није могуће одредити физичко лице из става 1. тачка 7) подтач. (1)–(3) овог члана на начин како је то прописано, као и у случају када су предузете све разумне радње и мере како би се одредио стварни власник, а упркос томе није одређен стварни власник, стварни власник Регистрованог субјекта је физичко лице које је регистровано за заступање, односно које је регистровано као члан органа управљања тог субјекта.
Други појмови који се употребљавају у овом закону, а који нису дефинисани у ставу 1. овог члана, имају значење дефинисано посебним законима.
Сви појмови који су у овом закону употребљени у граматичком мушком роду подразумевају природни мушки и женски род лица на која се односе.
Посебни случајеви када се стварни власник не одређује, односно не евидентира
Члан 4.
Стварни власник се не одређује, односно не евидентира:
1) за Регистроване субјекте у којима је Република Србија, аутономна покрајина или јединица локалне самоуправе једини члан, односно оснивач;
2) за Регистроване субјекте чији су једини чланови Регистровани субјекти из тачке 1) овог члана, јавна предузећа, Република Србија, аутономна покрајина и јединица локалне самоуправе;
3) за Регистроване субјекте који су у стечају у складу са законом којим се уређује стечај, у случају када је пре покретања поступка стечаја стварни власник Регистрованог субјекта евидентиран у складу са чланом 3. став 1. тачка 7) овог закона;
4) за Регистроване субјекте над којима је покренут поступак принудне ликвидације у складу са законом;
5) у односу на Републику Србију, аутономну покрајину и јединицу локалне самоуправе, када се оне налазе у власничкој структури капитала Регистрованог субјекта;
6) у односу на фонд чији је оснивач Република Србија, аутономна покрајина или јединица локалне самоуправе, када се оне налазе у власничкој структури капитала Регистрованог субјекта;
7) у односу на стечајну масу у складу са законом којим се уређује стечај, када се стечајна маса налази у власничкој структури капитала Регистрованог субјекта;
8) у односу на друштвени капитал и Регистар акција и удела, када се друштвени капитал налази у власничкој структури капитала Регистрованог субјекта.
Централна евиденција
Члан 5.
Централну евиденцију води Агенција за привредне регистре (у даљем тексту: Агенција) у електронској форми, преко регистратора.
У Централну евиденцију, као стварни власник, евидентира се свако физичко лице које испуњава услове из члана 3. став 1. тачка 7) овог закона и физичко лице из члана 3. став 2. овог закона.
Садржина Централне евиденције
Члан 6.
Централна евиденција, у зависности од правне форме, односно облика организовања, садржи следеће податке о Регистрованом субјекту:
1) пословно име, односно назив;
2) адресу седишта;
3) датум уписа, промене или брисања податка;
4) матични број додељен од Републичког завода за статистику;
5) порески идентификациони број (ПИБ);
6) статус регистрованог субјекта (нпр. активан, у стечају, у ликвидацији, у принудној ликвидацији, брисан);
7) правну форму, односно облик организовања;
8) шифру претежне делатности, односно област остваривања циљева;
9) податке о заступнику;
10) податке о физичком лицу које је регистровано као члан органа;
11) основни (регистровани) капитал;
12) податке о члановима, односно оснивачима и проценту њиховог удела, односно броју и проценту њихових акција;
13) скраћено пословно име;
14) пословно име на страном језику;
15) скраћено пословно име на страном језику;
16) адресу за пријем поште;
17) адресу за пријем електронске поште;
18) бројеве рачуна у банкама;
19) контакт податке, ако су регистровани.
Централна евиденција садржи и податке о трасту и правном односу сличном трасту, и то:
1) правни облик (fiducie, одређене врсте траста, fideicomisio, ансталт и сл.);
2) пословно име, односно назив;
3) адресу седишта;
4) идентификациони број (матични, регистарски или порески број и сл.);
5) државу порекла ако не постоји седиште;
6) врсту пословног, професионалног или комерцијалног односа, односно трансакције из члана 2. овог закона.
Централна евиденција садржи следеће податке о стварном власнику:
1) за домаће физичко лице – лично име, јединствени матични број грађана, датум рођења, место и државу рођења, као и државу пребивалишта;
2) за странца – лично име, број пасоша или број личне карте странца и државу издавања и/или евиденцијски број за странца, датум рођења, место и државу рођења, државу пребивалишта и држављанство;
3) за избегла или прогнана лица – лично име, број избегличке легитимације, датум рођења, место рођења, државу рођења и државу боравишта;
4) основ за стицање својства стварног власника Регистрованог субјекта из члана 3. став 1. тачка 7) подтач. (1)–(5) и члана 3. став 2. овог закона, датум стицања својства стварног власника, као и датум о евидентирању података и докумената.
Осим података из ст. 1–3. овог члана, Централна евиденција садржи и документе на основу којих је стварни власник одређен, као и копију пасоша или стране личне карте, уколико се странац евидентира као стварни власник.
Увид у податке и документе из ст. 1–4. овог члана и њихово преузимање преко интернет странице (портала) Агенције могу вршити државни органи, као и органи надлежни за вршење надзора и обвезници у смислу закона којим се уређује спречавање прања новца и финансирање тероризма, 24 часа у току дана.
Увид у податке о јединственом матичном броју грађана, броју пасоша, броју личне карте странца и држави издавања документа, евиденцијском броју за странца, броју избегличке легитимације, као и увид у документе из става 4. овог члана могу вршити само лица која имају оправдани интерес.
Агенција за привредне регистре дужна je да Централну евиденцију повеже са Европском централном платформом преко система за повезивање регистара, као и да обезбеди доступност података и докумената из Централне евиденције стварних власника најмање пет, а највише 10 година након брисања Регистрованог субјекта из надлежног регистра.
Министар надлежан за послове привреде ближе прописује садржину Централне евиденције ради спровођења евидентирања стварних власника у Централну евиденцију.
Основи евидентирања
Члан 7.
Основи евидентирања у Централну евиденцију су:
1) упис Регистрованог субјекта у надлежни регистар;
2) промена власничке структуре и чланова органа Регистрованог субјекта, као и друге промене на основу којих се може ценити испуњеност услова за стицање својства стварног власника Регистрованог субјекта из члана 3. овог закона.
3) управљање из Републике Србије трастом, односно правним односом сличним трасту или ступање повереника траста, односно лица које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту у име траста, односно правног односа сличног трасту у пословни, професионални или комерцијални однос, односно обављање трансакција из члана 2. овог закона.
Начин вођења Централне евиденције
Члан 8.
Евидентирање података у Централну евиденцију врши:
1) регистратор, на основу преузетих података од надлежних државних органа о Регистрованом субјекту из члана 6. став 1. овог закона;
2) овлашћено лице, и то података из члана 6. ст. 2. и 3. овог закона.
Регистратор је дужан да преузме податке најкасније у року од два радна дана од дана наступања промене података, односно од пријема обавештења о насталој промени добијеног од стране надлежног државног органа.
Овлашћено лице из члана 3. став 1. тачка 3) подтачка (1) овог закона евидентирање у Централну евиденцију врши посредно путем корисничке апликације за пријем електронске пријаве за оснивање Регистрованог субјекта и истовремено са евидентирањем учитава документе на основу којих је стварни власник одређен.
Овлашћено лице из члана 3. став 1. тачка 3) подтачка (2) овог закона дужно је да евидентира податке у Централну евиденцију, најкасније у року од 30 дана од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тач. 1) и 2) овог закона и истовремено са евидентирањем учита документе на основу којих је стварни власник одређен.
Овлашћено лице из члана 3. став 1. тачка 3) подтачка (3) овог закона дужно је да евидентира податке у Централну евиденцију, најкасније у року од 30 дана од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тачка 3) овог закона и истовремено са евидентирањем учита документе на основу којих је стварни власник одређен.
Овлашћено лице из ст. 3–5. овог члана дужно је да у Централну евиденцију евидентира тачне податке из члана 6. ст. 2. и 3. овог закона.
Агенција је дужна да овлашћеном лицу омогући несметан приступ Централној евиденцији ради евидентирања података преко интернет странице (портала) Агенције.
Овлашћено лице врши евидентирање и измену евидентираних података уз употребу квалификованог сертификата за електронски потпис.
Министар надлежан за послове привреде ближе прописује начин и услове електронске размене података из става 1. тачка 1) овог члана између Агенције и надлежног државног органа, ради спровођења евидентирања стварних власника Регистрованог субјекта.
Обавеза годишње провере евидентираних података о стварном власнику
Члан 9.
Регистровани субјект, односно овлашћено лице из члана 3. став 1. тачка 3) подтач. (2) и (3) овог закона дужно је да изврши проверу тачности и ажурности евидентираних података о стварном власнику у року од годину дана од дана последњег евидентирања података о стварном власнику, односно од дана последње потврде тачности и ажурности евидентираних података о стварном власнику и да у даљем року од 30 дана потврди тачност и ажурност евидентираних података о стварном власнику.
Приступ интернет страници (порталу) путем које се врши потврда тачности и ажурности евидентираних података из става 1. овог члана и начин њеног коришћења одређује Агенција.
Изводи и потврде из Централне евиденције
Члан 10.
На захтев заинтересованог лица Агенција, најкасније у року од два радна дана од дана пријема захтева, издаје:
1) извод из Централне евиденције о подацима о стварним власницима Регистрованог субјекта, траста, односно правног односа сличног трасту;
2) потврду из Централне евиденције о историјским подацима о стварним власницима Регистрованог субјекта, траста, односно правног односа сличног трасту;
3) потврду из Централне евиденције да је неко физичко лице уписано или је било уписано као стварни власник.
Захтев из става 1. овог члана, подноси се електронски, преко интернет странице (портала) Агенције или у писаној форми на прописаном обрасцу, а ако образац није прописан, подноси се као поднесак.
Уз захтев се прилаже и доказ о уплати накнаде за издавање извода, односно потврде.
Висину и начин плаћања накнаде из става 3. овог члана утврђује Агенција, у складу са законом којим се уређује правни положај Агенције.
Објављивање и дејство евиденције
Члан 11.
Истовремено са евидентирањем врши се и објављивање података на интернет страници (порталу) Агенције.
Подаци о стварном власнику производе правно дејство према трећим лицима наредног дана од дана објављивања тих података на интернет страници (порталу) Агенције.
Чување података и докумената
Члан 12.
Агенција је дужна да податке и документа из Централне евиденције чува најмање пет, а највише 10 година након брисања Регистрованог субјекта, траста, односно правног односа сличног трасту из надлежног регистра.
Регистровани субјект, повереник траста и лице које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту дужан је да чува одговарајуће, тачне и ажурне податке и документе на основу којих је евидентиран стварни власник Регистрованог субјекта, траста, односно правног односа сличног трасту, десет година од дана евидентирања података о стварном власнику, односно од дана евидентирања последње промене података о стварном власнику, ако то није у супротности са ставом 4. овог члана.
Регистровани субјект, повереник траста и лице које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту је дужно да на захтев надлежног органа овлашћеног за вршење надзора у складу са законом којим се уређује спречавање прања новца и финансирања тероризма и законом којим се уређује инспекцијски надзор учини доступним и достави податке и ажуриране документе из става 2. овог члана, без одлагања, а најкасније у року од три радна дана од дана пријема захтева.
Овлашћено лице из члана 3. став 1. тачка 3) подтач. (2) и (3) овог закона дужно је да, у складу са прописима о архивској грађи, чува документе на основу којих је евидентиран стварни власник Регистрованог субјекта, траста, односно правног односа сличног трасту, пет година од дана престанка Регистрованог субјекта, траста, односно правног односа сличног трасту.
Тужба за заштиту права лица која су евидентирана као стварни власници
Члан 13.
Физичко лице које је евидентирано као стварни власник Регистрованог субјекта може поднети тужбу против Регистрованог субјекта надлежном суду према седишту Регистрованог субјекта ради утврђивања да то лице није стварни власник.
Физичко лице које је евидентирано као стварни власник траста, односно правног односа сличног трасту може поднети тужбу против повереника траста, односно лица које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту надлежном суду према месту седишта Агенције ради утврђивања да то лице није стварни власник.
Суд, по правноснажности пресуде из ст. 1. и 2. овог члана којом је утврђено да тужилац није стварни власник, доставља пресуду Агенцији ради брисања тог лица из Централне евиденције.
Поступак по тужби из ст. 1. и 2. овог члана је хитан.
Регистровани субјект, односно овлашћено лице из члана 3. став 1. тачка 3) подтач. (2) и (3) овог закона дужно је да евидентира новог стварног власника у Централну евиденцију, најкасније у року од 30 дана од дана брисања лица за које је правноснажном пресудом утврђено да није стварни власник и истовремено са евидентирањем учита документе на основу којих је нови стварни власник одређен.
Надзор над евидентирањем, тачношћу и ажурирањем евидентираних података и докумената и чувањем података и докумената
Члан 14.
Агенција проверава да ли је Регистровани субјект у Централној евиденцији извршио:
1) евидентирање података о стварном власнику и истовремено са евидентирањем учитао документе на основу којих је стварни власник одређен, у року из члана 8. став 4. овог закона од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тачка 1) овог закона;
2) потврђивање тачности и ажурности евидентираних података о стварном власнику у року из члана 9. овог закона.
Агенција проверава да ли је повереник траста, односно лице које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту извршило потврђивање тачности и ажурности евидентираних података о стварном власнику у року из члана 9. овог закона.
Агенција је овлашћена за подношење захтева за покретање прекршајног поступка против Регистрованог субјекта, повереника траста, односно лица које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту ако утврди да Регистровани субјект, повереник траста, односно лице које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту није поступило у складу са ст. 1. и 2. овог члана.
Надлежни органи из члана 12. став 3. овог закона у вршењу послова надзора и контроле из делокруга послова које обављају, проверавају да ли је Регистровани субјект, повереник траста и лице упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту, извршило евидентирање података о стварном власнику у Централну евиденцију у року из члана 8. ст. 4. и 5. овог закона од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тач. 2) и 3) овог закона, да ли је евидентирало тачне податке, као и да ли Регистровани субјект, повереник траста и лице упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту, чува податке и документе на основу којих је евидентирало стварног власника.
Органи из става 4. овог члана овлашћени су за подношење захтева за покретање прекршајног поступка против Регистрованог субјекта, повереника траста и лица упоредивог са повереником у правном односу сличном трасту, ако у вршењу надзора утврде да:
1) Регистровани субјект није извршио евидентирање података о стварном власнику у Централну евиденцију у року из члана 8. став 4. овог закона од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тачка 2) овог закона;
2) Регистровани субјекат није евидентирао тачне податке;
3) Регистровани субјект не чува податке и документе на основу којих је евидентирао стварног власника Регистрованог субјекта;
4) Регистровани субјект, на захтев тих органа није учинио доступним и није доставио податке и ажуриране документе на основу којих је евидентирао стварног власника Регистрованог субјекта, без одлагања, а најкасније у року из члана 12. став 3. овог закона;
5) повереник траста, односно лице упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту, није извршило евидентирање података о стварном власнику у Централну евиденцију у року из члана 8. став 5. овог закона од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тачка 3) овог закона;
6) повереник траста, односно лице упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту, није евидентирало тачне податке;
7) повереник траста, односно лице упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту, не чува податке и документе на основу којих је евидентирало стварног власника траста, односно правног односа сличног трасту;
8) повереник траста, односно лице упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту, на захтев тих органа није учинило доступним и није доставило податке и ажуриране документе на основу којих је евидентирало стварног власника, без одлагања, а најкасније у року из члана 12. став 3. овог закона.
Народна банка Србије у вршењу послова надзора и контроле из делокруга послова које обавља над радом и пословањем Регистрованог субјекта, проверава да ли је Регистровани субјект испунио обавезе утврђене овим законом, а нарочито да ли је извршио евидентирање података о стварном власнику у Централну евиденцију у року из члана 8. став 4. овог закона од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тачка 2) овог закона, да ли је евидентирао тачне податке, као и да ли Регистровани субјект чува податке и документе на основу којих је евидентирао стварног власника.
Када је Регистровани субјект финансијска институција, пружалац услуга повезаних с дигиталном имовином, као и правно лице које обавља мењачке послове, над којима Народна банка Србије врши надзор у оквиру обављања својих законом утврђених функција, надзор из става 6. овог члана, као и предузимање мера, укључујући и изрицање новчаних казни према тим Регистрованим субјектима, врши Народна банка Србије у складу са законом којим се уређује пословање тих Регистрованих субјеката, односно прописима којима се уређује обављање мењачких послова и контрола обављања мењачких послова.
Када је Регистровани субјект пружалац услуга повезаних с дигиталном имовином над којим Комисија за хартије од вредности врши надзор у оквиру обављања својих законом утврђених функција, та комисија проверава да ли је Регистровани субјект испунио обавезе утврђене овим законом, а нарочито да ли је извршио евидентирање података о стварном власнику у Централну евиденцију у року из члана 8. став 4. овог закона од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тачка 2) овог закона, да ли је евидентирао тачне податке, као и да ли Регистровани субјект чува податке и документе на основу којих је евидентирао стварног власника, и та комисија предузима мере, укључујући и изрицање новчаних казни према тим Регистрованим субјектима, у складу са законом којим се уређује дигитална имовина.
Листа Регистрованих субјеката који нису извршили евидентирање стварног власника у Централну евиденцију
Члан 15.
Агенција за привредне регистре сачињава и објављује на својој интернет страници (порталу) листу Регистрованих субјеката који не изврше евидентирање стварног власника у Централну евиденцију у року од 30 дана од дана оснивања, односно од дана брисања стварног власника из Централне евиденције у складу са чланом 13. став 5. овог закона, као и постојећих Регистрованих субјеката који до дана почетка примене овог закона нису у Централној евиденцији евидентирали податке о стварном власнику.
Листа из става 1. овог члана садржи и податке о постојећим Регистрованим субјектима који у року од 60 дана од дана почетка примене овог закона не изврше учитавање докумената на основу којих је стварни власник одређен.
Агенција за привредне регистре је у обавези да листу из става 1. овог члана ажурира на сваких 48 сати.
Регистровани субјекти са листе из става 1. овог члана сврставају се у категорију високог ризика у смислу закона којим се уређује спречавање прања новца и финансирања тероризма.
Поступање у случају несагласности података о стварном власнику
Члан 16.
Обвезник у смислу закона којим се уређује спречавање прања новца и финансирања тероризма (у даљем тексту: обвезник), дужан је да при утврђивању стварног власника странке у складу с тим законом, прибави податке о стварном власнику те странке из Централне евиденције и упореди те податке са подацима које је прибавио применом радњи и мера прописаних тим законом.
Ако обвезник у случају из става 1. овог члана утврди да се подаци о стварном власнику странке, које је прибавио применом радњи и мера прописаних законом којим се уређује спречавање прања новца и финансирања тероризма, разликују од података који су евидентирани у Централној евиденцији или да ти подаци нису евидентирани у тој евиденцији, дужан је да без одлагања обавести странку и преко интернет странице (портала) из члана 9. став 2. овог закона у Централну евиденцију код Регистрованог субјекта, траста односно правног односа сличног трасту за које постоји обавеза евидентирања стварних власника у складу са овим законом, упише напомену о утврђеној несагласности и учита документе на основу којих је утврдио ту разлику.
Достављање напомене и докумената из става 2. овог члана, укључујући и податке о личности који су садржани у њима, врши се без сагласности странке и лица на које се документи и напомена односе.
Напомена из става 2. овог члана постаје саставни део садржине Централне евиденције из члана 6. овог закона и извода и потврда из члана 10. овог закона, а објављује се на интернет страници (порталу) Агенције у складу с чланом 11. овог закона.
Регистровани субјект, траст односно правни однос сличан трасту за које постоји обавеза евидентирања стварних власника у складу са овим законом, дужан је да у року од 30 дана од дана уношења напомене у Централну евиденцију изврши проверу тачности и ажурности евидентираних података о стварном власнику и уколико је потребно изврши промену евидентираних података и докумената.
Уколико по истеку рока од 30 дана не дође до усаглашавања евидентираних података и докумената о стварнoм власнику са подацима и документима које поседује обвезник, обвезник обавештава надлежни орган из члана 12. став 3. овог закона који је дужан да у року од три дана изврши надзор над Регистрованим субјектом и поступи у складу са чланом 14. овог закона, ако у поступку надзора утврди да Регистровани субјект није евидентирао ажурне и тачне податке и документа на основу којих је утврдио стварног власника.
Обвезник брише напомену из става 2. овог члана када се, поступајући са пажњом доброг стручњака, усагласе подаци између обвезника и Регистрованог субјекта, односно по пријему обавештења од надлежног органа из става 6. овог члана да нису утврђене неправилности.
Ако орган из члана 14. овог закона надлежан за надзор над обвезником у складу са законом којим се уређује спречавање прања новца и финансирања тероризма утврди пропусте код Регистрованог субјекта у вези са евидентирањем стварног власника, дужан је да о томе без одлагања обавести тог обвезника и тај обвезник поступа у складу са одредбама овог члана.
Надзор над применом закона
Члан 17.
Надзор над применом овог закона и надзор над радом Агенције у вези са Централном евиденцијом врши министарство надлежно за послове привреде.
Кривично дело
Члан 18.
Ко у намери да прикрије стварног власника Регистрованог субјекта, траста односно правног односа сличном трасту, у Централну евиденцију не евидентира податке о стварном власнику, евидентира неистинит податак о стварном власнику као истинит, промени или избрише истинит податак о стварном власнику Регистрованог субјекта, траста односно правног односа сличном трасту, казниће се казном затвора од шест месеци до пет година.
Прекршаји
Члан 19.
Новчаном казном од 500.000 до 2.000.000 динара казниће се за прекршај Регистровани субјект – правно лице:
1) ако у Централну евиденцију не изврши евидентирање података о стварном власнику Регистрованог субјекта и истовремено са евидентирањем не учита документе на основу којих је стварни власник Регистрованог субјекта одређен, најкасније у року од 30 дана од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тач. 1) и 2) овог закона (члан 8. став 4.);
2) ако у Централну евиденцију не евидентира тачне податке из члана 6. став 3. овог закона (члан 8. став 6.);
3) ако у Централној евиденцији, не изврши потврђивање тачности и ажурности евидентираних података о стварном власнику у прописаном року (члан 9.);
4) ако не чува податке и документе на основу којих је евидентирао стварног власника Регистрованог субјекта (члан 12. став 2.);
5) ако на захтев надлежног органа овлашћеног за вршење надзора у складу са законом којим се уређује спречавање прања новца и финансирања тероризма и законом којим се уређује инспекцијски надзор не учини доступним и не достави податке и ажуриране документе на основу којих је евидентирао стварног власника Регистрованог субјекта, без одлагања, а најкасније у року од три радна дана од дана пријема захтева (члан 12. став 3.);
6) ако у Централну евиденцију не изврши евидентирање података о новом стварном власнику Регистрованог субјекта и истовремено са евидентирањем не учита документе на основу којих је нови стварни власник Регистрованог субјекта одређен, најкасније у року од 30 дана од дана брисања лица за које је правноснажном пресудом утврђено да није стварни власник (члан 13. став 5.).
Новчаном казном од 50.000 до 150.000 динара, за прекршај из става 1. овог члана, казниће се одговорно лице из члана 3. став 1. тачка 3) подтачка (2) овог закона у Регистрованом субјекту – правном лицу.
Новчаном казном од 50.000 до 150.000 динара казниће се за прекршај физичко лице као овлашћено лице у смислу члана 3. став 1. тачка 3) подтач. (2) и (3) овог закона ако не чува документе на основу којих је евидентиран стварни власник Регистрованог субјекта, траста, односно правног односа сличног трасту, пет година од дана престанка Регистрованог субјекта, траста, односно правног односа сличног трасту, у складу са чланом 12. став 4. овог закона.
Прекршај у случају оснивања Регистрованог субјекта електронским путем
Члан 20.
Новчаном казном од 500.000 до 2.000.000 динара казниће се за прекршај Регистровани субјект – правно лице, ако у поступку оснивања Регистрованог субјекта електронским путем у Централну евиденцију не евидентира тачне податке из члана 6. став 3. овог закона, у складу са чланом 8. став 6. овог закона.
Новчаном казном од 50.000 до 150.000 динара, за прекршај из става 1. овог члана, казниће се одговорно лице из члана 3. став 1. тачка 3) подтачка (1) овог закона у Регистрованом субјекту – правном лицу, односно законски заступник оснивача ако је оснивач правно лице.
Прекршај у случају евидентирања траста и правног односа сличног трасту
Члан 21.
Новчаном казном од 500.000 до 2.000.000 динара казниће се за прекршај правно лице-повереник траста, односно правно лице које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту:
1) ако у Централну евиденцију не изврши евидентирање података о стварном власнику траста, односно правног односа сличног трасту и истовремено са евидентирањем не учита документе на основу којих је стварни власник траста, односно правног односа сличног трасту одређен, најкасније у року од 30 дана од дана наступања основа евидентирања из члана 7. тачка 3) овог закона (члан 8. став 5.);
2) ако у Централну евиденцију не евидентира тачне податке из члана 6. ст. 2. и 3. овог закона (члан 8. став 6.);
3) ако у Централној евиденцији, не изврши потврђивање тачности и ажурности евидентираних података о стварном власнику у прописаном року (члан 9.);
4) ако не чува податке и документе на основу којих је евидентирало стварног власника траста, односно правног односа сличног трасту (члан 12. став 2.);
5) ако на захтев надлежног органа овлашћеног за вршење надзора у складу са законом којим се уређује спречавање прања новца и финансирања тероризма и законом којим се уређује инспекцијски надзор не учини доступним и не достави податке и ажуриране документе на основу којих је евидентирало стварног власника, без одлагања, а најкасније у року од три радна дана од дана пријема захтева (члан 12. став 3.);
6) ако у Централну евиденцију не изврши евидентирање података о новом стварном власнику траста, односно правног односа сличног трасту и истовремено са евидентирањем не учита документе на основу којих је нови стварни власник траста, односно правног односа сличног трасту одређен, најкасније у року од 30 дана од дана брисања лица за које је правноснажном пресудом утврђено да није стварни власник (члан 13. став 5.).
Новчаном казном од 50.000 до 150.000 динара, за прекршај из става 1. овог члана, казниће се одговорно лице у правном лицу – поверенику траста, односно у правном лицу које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту.
Новчаном казном од 50.000 до 150.000 динара, за прекршај из става 1. овог члана, казниће се за прекршај физичко лице-повереник траста, односно физичко лице које је упоредиво са повереником у правном односу сличном трасту.
Заштитне мере
Члан 22.
За прекршај из чл. 19. и 20. овог закона Регистрованом субјекту се може изрећи заштитна мера забране вршења одређених делатности, а одговорном лицу у Регистрованом субјекту забрана вршења одређених послова у правном лицу.
За прекршај из члана 21. овог закона, физичком лицу-поверенику траста, односно физичком лицу које је упоредиво са повереником траста у правном односу сличном трасту, може се изрећи заштитна мера забране вршења одређених послова које је вршило у време извршења прекршаја.
Заштитна мера из овог члана може се изрећи у трајању од шест месеци до три године, рачунајући од дана извршности пресуде.
Судску одлуку из ст. 1. и 2. овог члана надлежни суд по правноснажности доставља Агенцији ради уписа у Централну евиденцију привремених ограничења права лица регистрованих у Агенцији.
Прелазне и завршне одредбе
Члан 23.
До дана почетка примене овог закона, обвезник је дужан да при утврђивању стварног власника странке у складу са законом којим се уређује спречавање прања новца и финансирање тероризма, прибави податке о стварном власнику те странке из Централне евиденције стварних власника која се води у складу са Законом о Централној евиденцији стварних власника („Службени гласник РС”, бр. 41/18, 91/19, 105/21 и 17/23) и упореди те податке са подацима које је прибавио применом радњи и мера прописаних законом којим се уређује спречавање прања новца и финансирање тероризма, а ако утврди да се подаци о стварном власнику странке разликују од података који су евидентирани у постојећој Централној евиденцији стварних власника или да ти подаци нису евидентирани у тој евиденцији, дужан је да без одлагања обавести орган надлежан за вршење надзора над тим обвезником у складу са законом којим се уређује спречавање прања новца и финансирања тероризма.
Надлежни орган из става 1. овог члана дужан је да на својој интернет страници објави списак Регистрованих субјеката о којима је обавештен у складу са ставом 1. овог члана.
Достављање обавештења из става 1. овог члана и објављивање списка из става 2. овог члана, укључујући и податке о личности који су садржани у њима, врши се без сагласности странке и лица на које се то обавештење, односно списак односе.
Када се усагласе подаци из става 1. овог члана између обвезника и Регистрованог субјекта, и када обвезник, поступајући са пажњом доброг стручњака, утврди да су подаци у Централној евиденцији из става 1. овог члана тачни и ажурни, о томе обавештава надлежни орган из става 1. овог члана.
Надлежни орган из става 1. овог члана ажурира списак из става 2. овог члана у складу са обавештењем обвезника из става 4. овог члана.
Члан 24.
Постојећи Регистровани субјекти дужни су да се ускладе са одредбама овог закона у року од 60 дана до дана почетка примене овог закона.
Члан 25.
Подзаконски акти за спровођење овог закона донеће се у року од шест месеци од дана ступања на снагу овог закона.
Члан 26.
Даном почетка примене овог закона престају да важе Закон о Централној евиденцији стварних власника („Службени гласник РС”, бр. 41/18, 91/19, 105/21 и 17/23) и подзаконски акти донети на основу тог закона.
Члан 27.
Овај закон ступа на снагу осмог дана од дана објављивања у „Службеном гласнику Републике Србије”, а примењује се по истеку 18 месеци од дана ступања на снагу, осим одредаба члана 12. став 4. и члана 19. став 3, које се примењују од дана ступања на снагу овог закона и члана 6. став 7. овог закона које се примењују даном приступања Републике Србије Европској унији.
Повезани текстови
- Смернице за утврђивање стварног власника странке и смернице за евидентирање стварног власника Регистрованог субјекта у Централној евиденцији
- Почетак примене Закона о централној евиденцији стварних власника од 1. октобра 2025. године
- Закон о Централној евиденцији стварних власника
- Повезивање Централне евиденције стварних власника и Централног регистра становништва
- Омогућено истовремено евидентирање података о стварном власнику приликом електронског оснивања привредног друштва